آزمایش RETIC
⇐معرفی تست RETIC:
1- این تست به چه نام‌های دیگری شناخته می‌شود؟
Retic Count, Reticulocyte Percent, Reticulocyte Index, Corrected Reticulocyte, Reticulocyte Production Index, RPI
هدف از انجام این آزمایش، ارزیابی توانایی مغز استخوان در تولید گلبول های قرمز، افتراق بین علل مختلف کم خونی، پایش پاسخ مغز استخوان از نظر بازگشت به فعالیت طبیعی در طی شیمی درمانی / پیوند مغز استخوان / پس از درمان کم خونی فقر آهن / پس از درمان کم خونی فقر ویتامین B12 یا B9 (فولیک اسید).
رتیکولوسیت ها در واقع گلبولهای قرمز خون تازه تولید شده نسبتاً نابالغ هستند. تعیین تعداد و یا درصد رتیکولوسیت های خون، عملکرد یا فعالیت اخیر مغز استخوان را نشان می دهد. رتیکولوسیت ها در مغز استخوان تولید شده که در نهایت به گلبول های قرمز تبدیل می شوند. رتیکولوسیت ها کمی بزرگتر از گلبول های قرمز بالغ هستند. برخلاف اکثر سلولهای دیگر بدن، گلبول های قرمز بالغ هیچ هسته ای ندارند، اما رتیکولوسیت ها هنوز مقدار کمی از بقایای مواد ژنتیکی (RNA) دارند. رتیکولوسیت ها در روند بالغ شدن، آخرین باقیمانده های RNA را از دست می دهند و اکثرا یک روز پس از آزاد شدن از مغز استخوان به داخل خون، کاملاً بالغ می شوند. آنالیز درصد رتیکولوسیتها نشانگر خوبی از توانایی مغز استخوان در تولید کافی گلبول های قرمز است.
گلبولهای قرمز به طور معمول حدود 120 روز در گردش خون زنده می مانند و مغز استخوان بطور مداوم گلبولهای قرمز جدیدی تولید می کند تا جایگزین گلبول های قرمز پیر، تخریب شده یا از دست رفته طی خونریزی شوند. به طور معمول، تعداد ثابتی از گلبولهای قرمز در خون از طریق جایگزینی مداوم گلبولهای قرمز تخریب شده، پیر یا از دست رفته با گلبولهای قرمز جدید حفظ می شود.
⇐هدف از انجام تست چیست؟
آزمایش شمارش رتیکولوسیت می‌تواند با اهداف زیر تجویز شود:
- بررسی این که آیا دلیل کمخونی، ناشی از کاهش گلبولهای قرمز در خون است یا فقدان آن.
- بررسی عملکرد مغز استخوان.
- رسیدن به نتیجه‌ای برای درمان کمخونی و انتخاب بهترین روش.
- کنترل عملکرد بدن در مواجه با انواع کمخونی.
⇐این تست چه زمانی درخواست می‌شود؟
در موارد زیر به انجام این آزمایش نیاز است:
- زمانی که در آزمایش CBC، گلبول های قرمز، هموگلوبین و هماتوکریت کمتر از حد طبیعی باشد
- وجود علائم کم خونی
- ارزیابی عملکرد مغز استخوان
⇐تست‌های آزمایشگاهی مکمل این آزمایش کدامند؟
Iron, Vitamin B12, Folic acid, Haptoglobin, G6PD, Erythropoietin, bone marrow aspiration and biopsy
⇐چه نوع نمونه‌ای برای این تست درخواست می‌شود؟
1)نمونه خون
⇐مراجعه کننده قبل از انجام آزمایش باید چه شرایطی را رعایت کند؟
معمولاً قبل از انجام این تست نیاز به رعایت شرایط خاصی از جمله ناشتایی نیست.
⇐افزایش میزان RETIC در شرایط زیر مشاهده می‌شود:
- کم خونی همولیتیک
- کم خونی همولیتیک ایمنی
- اختلالات غشای گلبولهای قرمز
- آنمی داسی شکل
- هموگلوبینوپاتی ها
- مالاریا
- 3-4 روز پس از خونریزی
- بعد از درمان کم خونی
- افزایش تعداد رتیکولوسیت ممکن است به عنوان شاخص اثربخشی درمان استفاده شود.
- پس از دریافت دوز کافی آهن در کم خونی فقر آهن، افزایش رتیکولوسیتها ممکن است به بیش از 20 % نیز برسد.
- پس از درمان کم خونی پرنیشوز با انتقال خون یا تجویز ویتامین B12
⇐کاهش میزان RETIC در شرایط زیر مشاهده می‌شود:
- کم خونی فقر آهن درمان نشده
- کم خونی آپلاستیک
- کم خونی پرنیشوز درمان نشده
- کم خونی ناشی از بیماری های مزمن
- رادیوتراپی
- اختلالات غدد درون ریز بدن
- تومور مغز استخوان (نارسایی مغز استخوان)
- سندرم های میلودیسپلاستیک
- مصرف مشروبات الکلی
⇐علائم کاهش RETICچیست؟
- احساس سرگیجه و خستگی مداوم
- بی حوصلگی
- اختلال در تخمک‌گذاری
- احساس سردرد
- پایین آمدن تمرکز به خصوص در زمان مطالعه
- ایجاد مشکل برای خانم‌هایی که قصد بارداری داشته باشند.
- بروز اختلال در غدد ریز بدن
با آزمایش Retic Count چه بیماری ها تشخیص داده می‌شوند؟
آزمایش Retic Count به پزشکان در تشخیص بیماری‌های زیر کمک می‌کند:
- کمخونی آپلاستیک:
در این بیماری تعداد رتیکولوسیت‌های موجود در خون کم است و مغز استخوان نیز قادر به تولید گلبولهای قرمز خون به تعداد کافی نیست. در این شرایط، مغز استخوان بیمار نیز درگیر شده است.
- کمخونی فقر آهن:
در این نوع کمخونی، به دلیل کمبود آهن در بدن، ساخت گلبولهای قرمز با مشکل مواجه می‌شود. البته کم بودن تعداد رتیکولوسیت‌های موجود در خون نیز می‌تواند این نوع از کمخونی را به همراه داشته باشد. این نوع از کمخونی در بین خانم‌های ایرانی بسیار شایع است.
- کمخونی مزمن یا مگالوبلاستیک:
در این نوع از کمخونی، کم بودن مقدار ویتامین B12 در بدن برای بیمار مشکلاتی را ایجاد می‌کند.
- کمخونی همولیتیک:
جالب است بدانید که در این نوع کمخونی تعداد رتیکولوسیت‌های موجود در خون زیاد است، ولی گلبولهای قرمز قبل از پایان عمر طبیعی خود از بین می‌روند. بنابراین در کمخونی همولیتیک، تعداد گلبولهای قرمز خون مشکل‌ساز می‌شود.
چه بیماری‌هایی سبب تغییر سطح آزمایش Retic Count می‌شوند؟
برخی از بیماری‌های زمینه‌ای منجر به کاهش یا افزایش مقدار رتیکولوسیت در خون می‌شود از جمله:
- بیماری‌های نهفته:
برخی از بیماری‌های خاص هستند که باعث می‌شوند توانایی بدن در زمینه تولید گلبولهای قرمز خونی صدمه ببیند. مثلأ افراد مبتلا به بیماری‌های کلیوی به خصوص بیمارانی که دیالیز می‌شوند در معرض ابتلا به کم خونی قرار می‌گیرند. در این حالت کلیه‌ها توانایی ترشح هورمون جهت تولید گلبولهای خونی را ندارند. مخصوصأ در زمان دیالیز نیز بخشی از آهن بدن از دست می‌‌رود.
- بیماری‌های خونی ارثی:
اگر در خانواده‌ای سابقه بیماری خونی وجود داشته باشد، ریسک ابتلا به کمخونی ۴ برابر در مقایسه با سایر افراد افزایش پیدا می‌کند. جالب است بدانید که یکی از بیماری‌های خونی ارثی کم خونی گلبولهای داسی شکل است که در آن به جای تولید گلبولهای قرمز طبیعی، گلبولهای داسی شکل ایجاد می‌شوند و قادر به حرکت در جریان خون نیستند یا به سختی حرکت می‌کنند.
نوع دیگری از کم خونی ارثی تالاسمی نام دارد. زمانی که ژن‌های خاصی در بدن از بین می‌روند یا ژن‌های غیر‌طبیعی متعددی از پدر و مادر به کودک منتقل می‌شود که در نحوه تولید هموگلوبین تاثیرات منفی را بر جای می‌گذارند، تالاسمی بروز پیدا می‌کند. پس همواره بررسی میزان Hgb در آزمایش خون بسیار حائز اهمیت است.
- کمبود اسید فولیک در بدن
- بیماری‌هایی که منجر به اختلال در عملکرد مغز استخوان می‌شوند.
- بیمارانی که در اثر ابتلا به سرطان، از پرتودرمانی استفاده کرده باشند.
⇐چه عواملی باعث تداخل و ایجاد نتایج کاذب در انجام تست می‌شود؟
بارداری ممکن است سبب افزایش رتیکولوسیت ها شود .اجسام هاول -جولی ماده یی ابی رنگ در RBCهستند که در کم خونی شدید یا کم خونی همولیتیک رخ می دهد.گلبوب های قرمز حاوی این اجسام حاول-جولی شبیه رتیکولوسیت هستند و می توانند توسط برخی از ماشین های شمارنده خودکار به عنوان رتیکولوسیت به اشتباه شمارش شوند .این تعداد کاذب بالایی ازرتیکولوسیت ها را می دهد .
منابع:-vahidlab.ir-homeca.ir
توجه:این مطلب به صورت بسیار ساده و صرفا جهت اطلاعات عمومی به اشتراک گذاشته شده و به هیچ عنوان جایگزین نظر پزشک نمیشود.حتما جهت درمان با پزشک متخصص مشورت شود.
پاسخ دهید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.