آزمایش BG RHگروه خون
⇐معرفی آزمایش گروه خون:
- گلبول‌های قرمز در سطح خود عواملی به نام آنتی‌ژن دارند. دو آنتی‌ژن اصلی گلبول‌های قرمز انسان آنتی‌ژن A و آنتی‌ژن Bهستند. گروههای خونی براساس وجود و یا عدم وجود این آنتی‌ژن‌ها تعیین می‌گردند. به این صورت كه افرادی كه در سطح گلبول‌های قرمز خود دارای آنتی‌ژن A هستند، گروه خون A، افرادی كه واجد آنتی‌ژن B هستند، گروه خون B، افرادی كه هر دو آنتی‌ژن A و B دارند، گروه خون AB و افرادی كه هیچ كدام از عوامل A و B را ندارند گروه خون O نامیده می‌شوند. در سطح بعضی از گلبول‌های قرمز یك نوع عامل آنتی‌ژنی دیگر نیز وجود دارد به نام Rh كه در صورت وجود این عامل، فرد Rh مثبت و در صورت عدم وجود، فرد Rh منفی می‌شود. بدن انسان به طور طبیعی عواملی به اسم آنتی‌بادی را بر علیه آنتی‌ژن‌های موجود تولید می‌كند. به طور مثال افرادی كه آنتی‌ژن Aرا در سطح گلبول‌های قرمز خود دارند نسبت به آنتی‌ژن B آنتی‌بادی تولید می‌كنند و برعكس.
- مكانیسم عمل بقیة گروههای نیز به همین صورت می‌باشد مثلاً گروه خون AB چون هیچ‌گونه آنتی‌بادی بر علیه A وB ندارد به راحتی می‌تواند با رعایت عامل Rh، هم از گروه خون A و هم از B خون دریافت كند. در مقابل افراد با گروه خون O چون هیچ کدام از آنتی ژن های A و B را ندارند، بدنشان آنتی بادی بر علیه این دو آنتی ژن تولید می کند. بنابراین افراد با گروه خونی O تنها می تواند از هم گروهی خود خون دریافت کنند و به تمام گروه ها با رعایت عامل Rh خود بدهند (دهنده همگانی).
- اگر شخصی با Rh منفی از شخصی با Rh مثبت خون دریافت كند، زمانی كه خون به فرد منفی منتقل می‌شود بدن او آنتی بادی‌هایی بر علیه Rhهای مثبت وارد شده می‌سازد (چون این Rhها به صورت طبیعی در بدن فرد Rh منفی وجود ندارند بدن آنها را مهاجم تشكیل داده و بر علیه آنها آنتی‌بادی می‌سازد) این مكانیسم با اولین انتقال خون مشكلی ایجاد نمی‌كند ولی اگر دفعات بعدی خون Rh مثبت به فرد منفی انتقال یابد، آنتی بادیهای ساخته شده به Rh مثبت حمله می‌كنند و باعث رسوب گلبول‌ها می‌گردند كه خطرات جدی ایجاد می‌كند. تعیین نوع Rh برای خانم‌های باردار از اهمیت خاصی برخوردار است. اگر گروه خون مادر منفی و گروه خونی جنین مثبت باشد بدن مادر آنتی‌بادی تولید می‌كند كه این آنتی بادیها از جفت عبور می‌كنند و میتوانند گلبول‌های قرمز جنین را از بین ببرند.
- برای جلوگیری از این امر مادر Rh منفی طی بارداری از ایمونوگلوبولین استفاده خواهد كرد تا بارداری و زایمان موفقی را پشت سر بگذارد. ایمونوگلوبولین Rh(RhoGAM) باعث جلوگیری از پیوند شدن آنتی بادیهای مادر و آنتی‌ژن‌های Rh جنین می‌شود
⇐هدف از انجام تست چیست؟
- آزمایش گروه خون جهت سازگاری خون زوجین.
- آزمایش گروه خون جهت تشخیص RH خون منفی یا مثبت.
- آزمایش گروه خون برای دریافت کارت گواهینامه.
- آزمایش گروه خون برای دریافت کارت پایان خدمت.
- آزمایش گروه خون جهت اهدای خون.
- آزمایش گروه خون جهت اهدای عضو
انواع گروههای خونی مختلف:
چهار گروه خونی اصلی وجود دارد. این گروههای خونی عبارتند از:
✔ گروه خونی A: این گروه خونی حاوی آنتی ژن A و آنتی بادی B است.
✔ گروه خونی B: این گروه خونی حاوی آنتی ژن B و آنتی بادی A است.
✔ گروه خونی AB: حاوی دو آنتی ژن A و B، اما فاقد هر دو آنتی بادی A و B است.
✔ گروه خونی O: فاقد دو آنتی ژن A و B، اما حاوی هر دو آنتی بادی A و B است
هر گروه خونی از چه گروهی می تواند خون بگیرد؟
*O : افراد گروه O می توانند به هر کسی خون اهدا کنند، زیرا خون آنها آنتی ژن ندارد. با این حال، آنها فقط می توانند خون را از سایر افراد نوع O دریافت کنند (زیرا خون با هر آنتی ژنی خارجی دیده می شود).
*A : افراد نوع A می توانند به افراد دیگر نوع A و افراد نوع AB اهدا کنند. افراد نوع A فقط می توانند از سایر افراد نوع A و افراد نوع O خون دریافت کنند.
*B: افراد گروه B می توانند به سایر افراد B و افراد AB خون اهدا کنند. افراد گروه B فقط از افراد نوع B و افراد نوع O می توانند خون دریافت کنند.
*AB : افراد گروه AB فقط می توانند به سایر افراد AB خون بدهند، اما می توانند از هر نوع خون دریافت کنند.
گروه های خونی بیشتر بر اساس فاکتور Rh سازماندهی می شوند:
*Rh مثبت : افراد دارای خون Rh مثبت دارای آنتی ژن Rh در سطح گلبول های قرمز خون خود هستند. افرادی که خون Rh مثبت دارند می توانند خون Rh مثبت یا Rh منفی دریافت کنند.
*Rh منفی : افرادی که خون Rh منفی دارند آنتی ژن Rh ندارند. افرادی که خون Rh منفی دارند، فقط خونی می توانند دریافت کنند که Rh منفی نیز باشد. سیستم های گروه بندی A،B،O و Rh با هم، گروه خونی کامل شما را تولید می کنند. هشت نوع ممکن وجود دارد:
*Oمثبت
*Oمنفی
*A مثبت
*A منفی
*B مثبت
*B منفی
*AB مثبت
*AB منفی
نوع O منفی یک اهداکننده جهانی در نظر گرفته شده است.
کارل لندشتاینر اتریشی گروه های خونی را در سال 1901 کشف کرد. قبل از آن، انتقال خون خطرناک و احتمالا کشنده بود. لندشتاینر این فرآیند را بسیار ایمن‌تر کرد و جایزه نوبل را برای کارش دریافت کرد.
چرا گروه خونی انجام می شود؟
روه‌بندی خون قبل از انتقال خون یا هنگام طبقه‌بندی خون فرد برای اهدا انجام می‌شود. گروه خونی راهی سریع و آسان برای اطمینان از دریافت نوع مناسب خون در حین جراحی یا پس از آسیب است. اگر به شما خون ناسازگار تزریق شود، می تواند منجر به ایجاد لخته خون یا آگلوتیناسیون شود که می تواند کشنده باشد. گروه خونی به ویژه برای افراد باردار مهم است. اگر مادر Rh منفی و پدر Rh مثبت باشد، کودک احتمالا Rh مثبت خواهد بود. در این موارد، مادر نیاز به دریافت دارویی به نام RhoGAM دارد. این دارو بدن مادر را از تشکیل آنتی بادی‌هایی که ممکن است در صورت مخلوط شدن خون نوزاد، به سلول‌های خونی کودک حمله کند، حفظ می‌کند، که اغلب در دوران بارداری اتفاق می‌افتد.
⇐چه نوع نمونه‌ای برای این تست درخواست می‌شود؟
1)نمونه خون
⇐مراجعه کننده قبل از انجام آزمایش باید چه شرایطی را رعایت کند؟
نیاز به ناشتایی ندارد.
مفهوم سازگاری گروههای خونی:
✔ افرادی که گروه خونی A دارند، میتوانند به گروههای AB و A خون اهدا و از گروههای خونی A و O خون دریافت کنند.
✔ افرادی که گروه خونی B دارند، میتوانند به گروههای خونی AB و B خون اهدا کنند و از گروههای خونی B و O خون دریافت کنند.
✔ افرادی که گروه خونی O دارند، قادر به اهدی خون به تمام گروههای خونی هستند. اما این افراد فقط میتوانند از گروه خونی O خون دریافت کنند.
✔ افرادی که گروه خونی AB دارند، فقط میتوانند به گروه خونی AB خون اهدا کنند، این افراد میتوانند از همه‌ی گروههای خونی خون دریافت کنند.
سیستم گروه خونی RH در آزمایش گروه خونی به چه معنا است؟
یکی از مواردی که اهمیت سیستم RH گروههای خونی را پررنگ تر می‌کند، مسئله مثبت و منفی بودن آن است. این آنتی ژن همچون آنتی ژن‌های A و B دو نوع مثبت و منفی دارد. اما این مثبت و منفی بودن چه زمان‌هایی مورد توجه قرار می‌گیرند:
- اهدای خون: هنگام اهدای خون فردی با RH منفی نمی‌تواند از فرد با گروه خونی RH مثبت خون دریافت کند. در مرتبه اول مشکلی ایجاد نمیشود اما در دریافت بعدی RH منفی نسبت به نوع مثبت آنتی بادی تولید کرده، سلول‌ها را دفع می‌کند. خون دریافت رسوب کرده و خطرات جدی برای فرد به همراه خواهد داشت.
- چون شواهدی مبنی بر تاثیر گروه خونی مادر بر زردی نوزاد وجود دارد، در بعضی از مواقع این آزمایش به همراه آزمایش زردی نوزاد مورد توجه قرار می‌گیرد.
- بارداری: یکی دیگر از مواردی که در آزمایشات دوران بارداری مورد توجه قرار می‌گیرد، RH منفی و مثبت است. اگر مادر RH منفی داشته باشد و جنین مثبت در این صورت باید پس از زایمان مادر آمپول روگام تزریق کند. چراکه گفتیم خون آنتی بادی تولید می‌کند بنابراین باید این تزریق در سریعترین زمان ممکن انجام بگیرد تا خون فرصت تولید آنتی بادی پیدا نکند.
تشخیص گروه خونی اصلی از گروه خونی والدین:
در ابتدا لازم است بدانید که لزوما همیشه گروه خونی فرزندی ناشی از ترکیب گروه خونی پدر و مادر نیست و ممکن است متفاوت باشد. همچون دیگر فاکتورهای وراثتی نوع خون نیز عاملی ژنتیکی است که از والدین خود به ارث می‌بریم.
- چنانچه مادر AB و پدر A باشد گروه خونی فرزند A ،B یا AB خواهد بود.
- چنانچه مادر AB و پدر O باشد، گروه خونی فرزند A یا B خواهد بود.
- اگر والدین گروه خونی A باشند، فرزند از گروه A یا O خواهد بود.
⇐چه عواملی باعث تداخل و ایجاد نتایج کاذب در انجام تست می‌شود؟
- وجود پروتئین های غیر طبیعی در سرم، آنتی بادیهای پوشاننده سلول، ژل وارتون، فیبرینوژن، اُتوآنتی بادیها، آنتی بادیهای غیر منتظره، سولفات پروتامین،عفونت ناشی از باکتریهای گرم منفی که شبیه آنتی ژن B فعالیت می کنند در انجلم روشهای تععین گروه خون تداخل می نمایند.
- وجود پدیده رولو ( روی هم قرار گرفتن گلبول های قرمز) و حضور آنتی بادیهای سرد در گروه بندی ایجاد اختلال می کند.
- زیرگروههای ضعیف ممکن است باعث ایجاد اشتباه در گروه بندی شوند.
منابع:booalilab.ir-nobellab.com-homeca.ir
توجه:این مطلب به صورت بسیار ساده و صرفا جهت اطلاعات عمومی به اشتراک گذاشته شده و به هیچ عنوان جایگزین نظر پزشک نمیشود.حتما جهت درمان با پزشک متخصص مشورت شود.
پاسخ دهید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.