آزمایش آنزیم های کبدی
⇐معرفی تست کبد:
کبد یکی از بزرگترین اعضای داخلی بدن است و در سمت راست و بالای شکم، پشت دنده‌ها قرار دارد.کبد داروها و موادی را که برای بدن مضر هستند تجزیه و سم زدایی میکند. یکی دیگر از وظایف کبد، تولید صفرا است.این تست میزان آنزیم های کبد را اندازه گیری مینماید.
⇐هدف از انجام تست چیست؟
اندازه گیری سطح فعالیت آنزیم های کبدی در سرم میتواند راهنمای خوبی در تشخیص آسیب های بافتی کبد و قلب باشد.
⇐انواع آزمایش‌های کبدی
آزمایش‌های کبدی انواع زیادی دارند. آزمایش‌های متفاوت جنبه‌های مختلف عملکرد کبد و آنزیم‌های کبدی متفاوتی را می‌سنجند. رایج‌ترین تست‌هایی که برای بررسی وضعیت کبد استفاده می‌شوند:
1)تست‌های آلانین آمینوترانسفراز (ALT یا SGPT) : آزمایش ALT یکی از آزمایش‌های بررسی عملکرد کبد است که سطح آلانین آمینوترانسفراز را در خون اندازه‌گیری میکند. این آزمایش ALT یا SGPT نامیده میشود. ALT یکی از آنزیم‌های کبدی است که به کبد در تولید انرژی کمک میکند. سطوح بالای این آنزیم‌ها میتواند نشانه آسیب یا تحریک کبدی باشد. از این آزمایش برای ارزیابی عملکرد کبد استفاده می‌کنند
⇐این تست چه زمانی درخواست میشود؟
- یرقان، که در این بیماری رنگ پوست یا چشم ها زرد می شود.
- تیره بودن ادرار
- تهوع
- استفراغ
- درد در قسمت یک چهارم بالا – سمت راست شکم
⇐تست‌های آزمایشگاهی مکمل این آزمایش کدامند؟
ALP, GGT, Hepatitis A Testing, Hepatitis B, Hepatitis C ,Albumin, Total protein
⇐چه نوع نمونه ای برای این تست درخواست میشود؟
نمونه خون
⇐مراجعه کننده قبل از انجام آزمایش باید چه شرایطی را رعایت کند؟
- نیازی به ناشتا بودن نیست
- فعالیت بدنی شدید موجب افزایش کاذب شده و از نمونه گیری باید اجتناب شود.
⇐افزایش میزان SGPT در شرایط زیر مشاهده میشود:
-
- سیروز و تومور کبدی
- یرقان انسدادی و پانکراتیت
- مونونوکلئوز عفونی
- سوختگی شدید
- ترومای ماهیچه های مخطط
- سیروز الکلی
- هپاتیت ویروسی
- پلی میوزیت
- چاقی
- مصرف الکل
منبع:vahidlab.ir
Οمقادیر پایین این تست نشان دهنده ی سلامت کبد است.
⇐علائم افزایش SGPT خون چیست؟
∞زرد شدن چشمها و پوست (زردی)
∞درد در بالای یک چهارم بالایی راست شکم
∞درد مربوط به شانه راست
∞خونریزی یا کبودی سریع
∞خارش شدید
∞مدفوع کم رنگ
∞ورم پا یا شکم
∞تهوع
∞استفراغ
⇐رژیم غذایی مناسب برای کاهش SGPT چیست؟
1)ورزش منظم
2)کاهش وزن اضافی
3)افزایش مصرف اسید فولیک
کمبود اسید فولیک خطر آسیب به کبد را افزایش می‌دهد و به طور بالقوه با سرطان کبد ارتباط دارد. این مواد غذایی عبارتند از؛
- جگر گاو
- اسفناج
- لوبیا چشم بلبلی
- غلات صبحانه غنی شده
- مارچوبه
- کلم بروکسل
- کاهو
- آووکادو
4)ایجاد تغییرات در رژیم غذایی
- اجتناب کردن از مصرف غذاهای فرآوری شده، به ویژه غذاهای سرخ شده و غذاهای حاوی قند، چربی و نمک بالا
- اجتناب از مصرف صدف‌های خام یا نیم پز
- افزایش مصرف فیبر غذایی با مصرف غلات کامل، میوه و سبزیجات
- خوردن غذاهای ارگانیک، به کاهش سطح سموم وارد شده به بدن به کبد نیز کمک میکند.
5)کاهش کلسترول بالا
کلسترول از طریق ورزش منظم و رژیم غذایی سالم که شامل موارد زیر است کاهش میابد:
- کاهش گوشت و چربی اشباع شده
- اجتناب از چربی‌های ترانس:مانند فست فودهای سرخ شده
- افزایش فیبر غذایی:مانند آناناس،هلو،قارچ
- افزایش مصرف اسیدهای چرب امگا 3:مانند ماهی سالمون و میگو
6)کاهش مصرف داروها یا مکمل‌ها
7)اجتناب از الکل، سیگار و سموم محیطی
منبع:drhamedkian.com
⇐چه عواملی باعث تداخل و ایجاد نتایج کاذب در انجام تست میشود؟
از به کارگیری سرم همویز جدا جلوگیری شود.تزریق غضلانی ، داروهای چون استامینوفن، آلوپورینول ،آمپی سیلین، ایندومتاسین، متیل دوپا، قرص های ضدبارداری ممکن است سبب افزایش سطح SGPTشود.
2)آسپارتات آمینوترانسفراز (AST یا SGOT) : آزمایش SGOT نوعی آزمایش خون است که برای تشخیص مشکلات کبدی انجام میشود.هنگامی که سلول‌های کبدی آسیب می‌بینند، SGOT یا آنزیم AST وارد جریان خون میشود و میزان این آنزیم در خون افزایش پیدا میکند. از آزمایش AST برای بررسی روند درمان افراد مبتلا به بیماری‌های کبدی نیز استفاده میشود. برای مثال افرادی که به هپاتیت C و یا کبد چرب مبتلا هستند، در طول دوره درمانی خود چندین بار آزمایش AST را جهت ارزیابی اثربخشی داروهای تجویز شده انجام میدهند. البته لازم به ذکر است که آنزیم AST علاوه بر کبد در سایر اعضای بدن مانند کلیه، مغز، قلب و عضلات بدن نیز وجود دارد و در صورت آسیب هر کدام از آن‌ها، میزان آنزیم AST به شدت بالا می‌رود. برای مثال در آسیب دیدگی عضلانی در حین یک مسابقه ورزشی، مقدار AST به سرعت افزایش می‌یابد. برای ارزیابی دقیق‌تر سلامت کبد، پزشکان آزمایش AST را همراه با آزمایش ALT تجویز می‌کنند تا نتایج بدست آمده شرایط کبد را بهتر نشان دهد.
⇐این تست چه زمانی درخواست میشود؟
- زمانی که شخص تورم شکمی داشته باشد و احساس دل درد کند.
- فرد اشتهای خود را از دست بدهد.
- رنگ ادرار او تیره و مدفوع او روشن شود.
- پوست او به زرد تغییر رنگ دهد.
- با ضربه‌ای ناچیز بدن کبود شود.
⇐تست‌های آزمایشگاهی مکمل این آزمایش کدامند؟
ALP, GGT, Hepatitis A Testing, Hepatitis B, Hepatitis C ,Albumin, Total protein
⇐چه نوع نمونه ای برای این تست درخواست میشود؟
نمونه خون
⇐مراجعه کننده قبل از انجام آزمایش باید چه شرایطی را رعایت کند؟
- نیازی به ناشتا بودن نیست
- فعالیت بدنی شدید موجب افزایش کاذب شده و از نمونه گیری باید اجتناب شود.
- تزریق عضلانی(IM) میتواند باعث افزایش سطح آنزیم آسپارتات آمینو ترانسفراز AST شود
⇐افزایش میزان SGOT در شرایط زیر مشاهده میشود:
- مشکلات کبدی از قبیل متاستاز ، آسیب دارویی، سیروز، هپاتیت ویروسی، یرقان انسدادی ، هپاتیت الکلی، نکروز هپاتیتی ، مونونوکلئوز هپاتیتی
- سنگ صفرا
- ترومای عضلانی قلب و اسکلتی
- آنمی (کم خونی) همولیتیک
- افت فشار خون
منبع:vahidlab.ir
⇐علائم افزایش SGOT خون چیست؟
- دل درد
- تورم در شکم
- کم‌اشتهایی
- تور در پا
- خارش در بدن
- زردی
- ضعف
منبع:www.homeca.ir
⇐رژیم غذایی مناسب برای کاهش SGOT چیست؟
1)ورزش منظم
2)کاهش وزن اضافی
3)افزایش مصرف اسید فولیک
کمبود اسید فولیک خطر آسیب به کبد را افزایش می‌دهد و به طور بالقوه با سرطان کبد ارتباط دارد. این مواد غذایی عبارتند از؛
- جگر گاو
- اسفناج
- لوبیا چشم بلبلی
- غلات صبحانه غنی شده
- مارچوبه
- کلم بروکسل
- کاهو
- آووکادو
4)ایجاد تغییرات در رژیم غذایی
- اجتناب کردن از مصرف غذاهای فرآوری شده، به ویژه غذاهای سرخ شده و غذاهای حاوی قند، چربی و نمک بالا
- اجتناب از مصرف صدف‌های خام یا نیم پز
- افزایش مصرف فیبر غذایی با مصرف غلات کامل، میوه و سبزیجات
- خوردن غذاهای ارگانیک، به کاهش سطح سموم وارد شده به بدن به کبد نیز کمک میکند.
5)کاهش کلسترول بالا
کلسترول از طریق ورزش منظم و رژیم غذایی سالم که شامل موارد زیر است کاهش میابد:
- کاهش گوشت و چربی اشباع شده
- اجتناب از چربی‌های ترانس:مانند فست فودهای سرخ شده
- افزایش فیبر غذایی:مانند آناناس،هلو،قارچ
- افزایش مصرف اسیدهای چرب امگا 3:مانند ماهی سالمون و میگو
6)کاهش مصرف داروها یا مکمل‌ها
7)اجتناب از الکل، سیگار و سموم محیطی
منبع:drhamedkian.com
⇐چه عواملی باعث تداخل و ایجاد نتایج کاذب در انجام تست میشود؟
صرف بعضی از داروهای ضدفشار خون و ضد انعقاد و داروهای ضد چربی و کلسترول ، حاملگی ، مصرف الکل می تواند روی این پارامتر تاثیر گذار باشد.
نکته: فاکتور ALT (SGPT) نسبت به AST اختصاصی‌تر بوده و معیار بهتری برای ارزیابی سلامت کبد به شمار می‌آید. آنزیم ALT مختص کبد است و در سایر اعضای بدن دیده نمیشود، اما آنزیم AST در برخی بافت‌های دیگر مثل بافت عضلانی و یا ماهیچه قلبی هم وجود دارد و افزایش آن در خون به طور دقیق بیانگر التهاب کبد نیست.
3)آلکالین فسفاتاز (ALP): هدف از انجام آزمایش ALP اندازه گیری سطح آنزیم کبدی به نام «آلکالین فسفاتاز» است. تست آلکالین فسفاتاز (ALP) برای کمک به تشخیص بیماری کبد یا اختلالات استخوانی استفاده میشود.
⇐این تست چه زمانی درخواست میشود؟
در صورت بروز هرگونه علائم اختلال کبدی ، استخوانی، صفراوی ، بنا به تشخیص پزشک آزمایش ALP معمولاً به همراه چندین آزمایش دیگر انجام گیرد.
منبع:drsharifi-lab.com
⇐تست‌های آزمایشگاهی مکمل این آزمایش کدامند؟
sgot,sgpt, GGT, Hepatitis A Testing, Hepatitis B, Hepatitis C ,Albumin, Total protein
⇐چه نوع نمونه ای برای این تست درخواست میشود؟
نمونه خون
⇐مراجعه کننده قبل از انجام آزمایش باید چه شرایطی را رعایت کند؟
قبل از انجام این تست نیاز به رعایت شرایط ناشتایی بین 12 تا 14 ساعت می باشد. خوردن غذا ممکن است میزان این آنزیم را در خون تغییر دهد.
⇐افزایش میزان alk.p در شرایط زیر مشاهده میشود:
- سیروز(سیروز یا تشمع کبدی (به انگلیسی: Cirrhosis ) به التهاب شدید کبد گویند)
- یرقان صفراوی (سنگ صفرا)
- کلستاز داخل یا خارج کبدی (یعنی وضعیتی است که در آن صفرا نمی تواند از کبد به دوازدهه برود.)
- سرطان کبد یا سرطان متاستاز دهنده به کبد
- انسداد کبدی یا انسداد مجاری صفراوی
- هپاتیت
- مونونوکلئوز عفونی (نوعی عفونت)
- دیابت شیرین
- بیماری پاژه(یک بیماری استخوانی با پیشرفت تدریجی که مشخصه آن عبارتست از تخریب استخوانی و بازسازی استخوانی بیش از حد طبیعی. استخوان بازسازی شده شکننده و ضعیف است.)
- سرطان استخوان
- نرمی استخوان (راشیتیسم در کودکان یا استئومالاسی در بالغین)
- ایسکمی یا انفارکتوس روده(در اصطلاح پزشکی به کم‌رسیدن خون، به اندام یا ناحیه‌ای از بدن گفته میشود.)
- پرکاری تیروئید
- پرکاری پاراتیروئید
⇐علائم و نشانه های اختلال کبدی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ضعف ، خستگی
- کاهش اشتها
- حالت تهوع، استفراغ
- تورم شکم و یا درد شکم
- زردی (یرقان)
- ادرار تیره و مدفوع روشن
- خارش
⇐علائم و نشانه های اختلال استخوانی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد استخوان، با یا بدون درد مفاصل
- شکستگی مکرر استخوان ها
- تغییر شکل پیدا کردن استخوان ها
منبع:vahidlab.ir
×ALP بالا معمولاً به این معنی است که یا کبد آسیب دیده است یا فرد مبتلا به بیماریی است که باعث افزایش فعالیت سلول‌های استخوانی میشود. اگر سایر آزمایشات کبدی مانند: بیلی روبین، آزمایش AST یا آزمایش ALT نیز در آزمایش خون بالا باشد، معمولاً افزایش ALP ناشی از آسیب کبدی است اما چنانچه نتیجه سایر آزمایشات کبدی مانند ALT،AST و Bilirubin نرمال باشند، ممکن است دچار مشکلات کبدی نباشید و دچار یک اختلال استخوانی مانند بیماری استخوان پاژه (Paget’s) باشید.
⇐کاهش میزان alk.p در شرایط زیر مشاهده میشود:
- سوء تغذیه
- آنمی (آنمی زمانی رخ می دهد که مقدار گلبول های قرمز خون که انتقال اکسیژن به بافت های بدن را برعهده دارند، کافی نباشد)
- کم کاری تیروئید
- کمبود فسفات خون
⇐رژیم غذایی مناسب برای کاهش alk.p چیست؟
نوع درمان انتخابی برای سطوح غیر طبیعی ALP به علت آن بستگی دارد:
°اگر علت بالا رفتن سطح ان به دلیل حاملگی یا رشد استخوان ها باشد، هیچ درمانی لازم نیست.
°اما اگر سوءتغذیه عامل این بیماری باشد، فرد به مکمل ها نیاز دارد و باید یک رژیم غذایی سالم و سرشار از میوه ها، سبزیجات، غلات کامل، منابع بدون چربی پروتئین، مانند مرغ یا ماهی، لوبیا، لبنیات کم چرب، آجیل و دانه داشته باشد.
°اگر عفونت علت تغییر مقدار ALP است، پزشک آنتی بیوتیک یا سایر داروهای ضد میکروبی تجویز می کند. افرادی که دارای انسداد کبد، کیسه صفرا یا استخوان هستند، برای از بین بردن انسداد به جراحی، لیزر درمانی یا دارو نیاز دارند.
°برای بررسی دقیق مشکلات مربوط به ناهنجاری های استخوانی یا مشکلات مربوط به تراکم استخوان، پزشک عکسبرداری با اشعه ایکس، اسکن تراکم استخوان یا اسکن هسته ای استخوان را تجویز می کند و در افراد مبتلا به سرطان به ترکیبی از چند روش درمانی مانند جراحی، شیمی درمانی و پرتو درمانی نیاز است.
منبع:/limateb.com
⇐چه عواملی باعث تداخل و ایجاد نتایج کاذب در انجام تست میشود؟
- غذا خوردن میزان این آنزیم را در خون افزایش می دهد.
- داروهایی که می توانند میزان ALP را افزایش دهند عبارتند از: آلوپورینول، آنتی بیوتیک ها، آزاتیوپرین، کلشی سین، ایندومتاسین، متیل دوپا، متوترکسات.
- داروهایی که می توانند میزان ALP را کاهش دهند عبارتند از: اگزالات و نیتروفورانتوئین
توجه:این مطلب به صورت بسیار ساده و صرفا جهت اطلاعات عمومی به اشتراک گذاشته شده و به هیچ عنوان جایگزین نظر پزشک نمیشود.حتما جهت درمان با پزشک متخصص مشورت شود.
پاسخ دهید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.