آزمایش GGT
⇐معرفی تست GGT:
Ƴ-Glutamyl Transpeptidase
آنزیمها ملکولهایی هستند که برای واکنشهای شیمیایی بدن، ضروری هستند. عملکرد GGT در بدن به عنوان یک ملکول انتقالی، کمک به حرکت سایر ملکولها در سراسر بدن است. این ماده نقش مهمی در کمک به متابولیزم داروها و سایر سموم در کبد دارد. آنزیم گاماگلوتامین ترانسفراز، آنزیمی ست که در بسیاری از اندامهای بدن وجود دارد که بیشترین مقدار غلظت آن در کبد است اما در صفرا، طحال، لوزالمعده و کلیه نیز وجود دارد. میزان GGT خون معمولا موقعی که کبد صدمه دیده باشد بالا است. در صورتی که احتمال صدمه به کبد وجود داشته باشد، این تست اغلب همراه با سایر تستهای دیگر مثل SGOT، َALP و سایرین که آنزیمهای کبدی را اندازه گیری می‌کنند، انجام می‌شود. GGT معمولا نخستین آنزیم کبدی است که به هنگامی که هر یک از مجاری صفراوی که صفرا را از کبد به روده حمل می‌کنند، مسدود شده باشد مثلا بوسیله تومور یا سنگ. به همین دلیل حساسترین تست آنزیمهای کبد برای شناسایی مشکلات صفراست.
⇐هدف از انجام تست چیست؟
آنزیم GGT معمولاً در کبد،کلیه و پانکراس فعالیت می‌کند. اندازه‌گیری این آنزیم در خون جهت بررسی عملکرد کبد مورد استفاده قرار می‌گیرد در حالی که بالاترین غلظت GGT در کلیه یافت می شود.
حساسیت GGT در مقایسه با تستهای آلکالین فسفاتاز و ترانس آمینازها (SGOT ،SGPT) جهت تشخیص بیماریهای کبدی نظیر زردی ناشی از انسداد، Cholangitis (التهاب مجاری صفرا) و Cholecystitis(التهاب کیسه صفرا) بالاتر است.
این آنزیم توسط استخوان و جفت تولید نمیشود که این باعث افزایش اختصاصیت آن در برابر تستALP می شود.
برای افتراق بیماریهای کبدی در کودکان و زنان باردار که آلکالن فسفاتاز و LDH آنها بالا است، تست GGTدر خواست می‌شود.
آنزیم GGT به همراه ALP و CEA، مارکر مفیدی برای تشخیص متاستازهای کبدی از سرطان‌های اولیه کولون و سینه است.
تست GGTبرای تشخیص تخریب سلول‌های کبدی و بیماریهای مرتبط ناشی از مصرف الکل(افراد معتاد به الکل) نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ زیرا آنزیم GGT به مقدار کم الکل بسیار حساس است.
⇐این تست چه زمانی درخواست می‌شود؟
این تست معمولاً برای افراد مبتلا به بیماریهای کبدی با علائم زیر درخواست می‌شود:
- ضعف، خستگی
- از دست دادن اشتها
- تهوع و استفراغ
- تورم یا درد شکم
- زردی
- ادرار تیره، مدفوع با رنگ روشن
- خارش
⇐تستهای آزمایشگاهی مکمل این آزمایش کدامند؟
ALP:
این آنزیم در بیماریهای مختلف کبدی و استخوانی افزایش می یابد، بنابراین درخواست آن به تنهایی، باعث گمراهی در تشخیص بیماری می‌شود.
آنزیم‌هایی که معمولا همراه با بیماریهای کبدی افزایش می یابند و در کنارGGT درخواست می‌شوند شاملAST:،ALT،LDH و (لوسین آمین پپتیداز LAP)هستند.
⇐چه نوع نمونه‌ای برای این تست درخواست می‌شود؟
1)نمونه خون
⇐مراجعه کننده قبل از انجام آزمایش باید چه شرایطی را رعایت کند؟
- مصرف داروهای استامینوفن، آلوپورینول، آزیترومایسین، باربیتورات، مروپنم و … قبل از انجام آزمایش، باعث افزایش کاذبGGT می‌شوند.
- مصرف الکل(اتانول) 24ساعت قبل از انجام آزمایش، باعث افزایش کاذب GGT می‌شود.
- مصرف داروهای استروژن کنژوگه، متوترکسات و کلوفیبرات قبل از انجام آزمایش، باعث کاهش کاذب GGT می‌شوند.
⇐افزایش میزان GGT در شرایط زیر مشاهده می‌شود:
افزایش سطح GGTدر ارتباط با بیماریهای کبدی در شرایط زیر مشاهده می‌شود:
- هپاتیت مزمن یا حاد
- سیروز ناشی از انسداد مجاری یا ارثی
- سرطان یا متاستاز کبد
- کلستاز حین بارداری
- بیماری کبدی مزمن در معتادان به مصرف الکل
- عفونت مونونوکلئوز
افزایش سطح GGTدر ارتباط با سایر بیماری‌ها در شرایط زیر مشاهده می‌شود:
- پانکراتیت
- سرطان پروستات
- سرطان ریه وسینه
- لوپوس اریتروماتوس سیستمیک
- بیماری ذخیره گلیکوژن
- بیماری مزمن کلیوی
- هایپرتیروئیدیسم
⇐کاهش میزان GGT در شرایط زیر مشاهده می‌شود:
–
⇐علائم افزایش GGT چیست؟
ضعف
خستگی
کاهش اشتها
تهوع و استفراغ
ورم شکم و یا درد
زردی
ادرار تیره، مدفوع روشن
خارش
اگر اخیرا برنامه ترک الکل را به اتمام رسانده‌اید و سعی می‌کنید که برای همیشه الکل را کنار بگذارید، از پزشکتان بخواهید تا این آزمایش را بریا بررسی برنامه درمانی بعدی شما انجام دهد. این تست مقدار GGT را برای افرای که برای هپاتیت الکلی درمان می‌شوند، کنترل خواهد کرد.
⇐علائم کاهش GGT چیست؟
–
⇐رژیم غذایی مناسب برای کاهش GGT چیست؟
- کاهش مصرف الکل: سو مصرف الکل، سطح GGT را افزایش می‌دهد. GGT تنها به میزان جزئی در افرادی که الکل را به میزان پایین مصرف می‌کنند، افزایش یافت اما افزایش با مقدار آن متناسب است. بهترین راه برای کاهش GGT اجتناب از مصرف الکل است. میزان آن بعد از ۲ تا ۶ هفته ترک الکل باید به سطح نرمال برگردد.
اجتناب از آلودگیها: مواد آلودگی خاصی همچون سرب، کادمیوم، دی اکسین و ارگانو کلرین آفت کشها، سطح GGt را افزایش می‌دهند.
مصرف بیشتر میوه و سبزیجات: بسیاری از میوه‌ها و سبزیجات حاوی مقادیر متوسط تا بالایی از آنتی اکسیدانهای طبیعی هستند. تحقیق در مورد ۳ هزار نفر نشان داد که خوردن میوه و یا سبزیجات، ۱۰ تا ۱۱ بار در هفته یا نوشیدن آب میوه ۶ تا ۷ بار در طول یک هفته ببه مدت ۱۰ سال، سطح GGT را پایین آورد.
مصرف غذاهای با پروتئین بالا: مصرف غذاهای با کازئین بالا مثل تخم مرغها، آجیل یا تخمه، محصولات سویا، غلات خاص (جو دوسر و جو) و پروتئین وی ممکن است سطح GGT را در بدن کاهش دهد. سیستئین جز مهم گلوتاتیون است. گلوتاتیون بالاتر ظاهرا کاهش دهنده GGT است و بر عکس آن عمل می‌کند. یک پژوهش پایلوت بر روی ۳۸ نفر نشان داد که ۲۰ گرم پروتئین وی جدا شده که منبع خوب سیستئین است، به مدت ۱۲ هفته، سطح گلوتاتیون را افزایش داد.
مصرف بیشتر قهوه: نوشیدن قهوه میزان GGT را در ۱۳۰۰ مرد ژاپنی کاهش داد (بدون در نظر گرفتن عوامل خطر دیگر). دو پژوهش بالینی که در کل روی ۳۱ هزار نفر انجام شد، نشان داد که مصرف قهوه سطح GGT را فقط در مردانی که الکل می‌نوشند، کاهش داد.
کاهش مصرف گوشت قرمز: گوشت قرمز حاوی مقادیر بالایی از آهن هِم است که قابل جذب‌ترین شکل آهن است. همان تحقیقی که نشان داد مصرف میوه و سبزی GGT را کاهش داده، نشان داد که خوردن گوشت قرمز طی ۱۰ سال، سطح GGT را افزایش داده است. توجه: منابع وجترین حاوی مقادیر متغیری از آهن هستند اما این فرمهای آهن (غیر هم) سخت‌تر جذب می‌شود. آهن گیاهی که در میزان آهن کلی بدن مشارکت دارد، بسیار کمتر از منابع گوشتی است. به همین دلیل است که گیاهخواران گاهی اوقات مشکل کمبود آهن یا کم خونی دارند.
ورزش مناسب: پژوهشی بر روی ۱۰ هزار شرکت کننده، نشان داد ورزش ملایم (پیاده روی) با کاهش سطح GGT در مردان و نه در زنان، موثر بود.
روغن ماهی: دوزهای بالای روغن ماهی (۴ گرم در روز) به مدت ۳ ماه به میزان زیادی، GGT را در ۳۶ شرکت کننده‌ای که شاخصه‌های بیماری کبد چرب غیر الکلی داشتند، کاهش داد.
کورکومین: در یک تحقیق بر روی ۶۰ مرد، کورکومین به میزان جزئی سطح GGT را کاهش داد.
گیاه خار مریم: بسیاری از تحقیقات بالینی قابلیت خار مریم برای کاهش سطح GGT در بیماری کبدی را با نتایج ترکیبی، بررسی کرده است. این گیاه سطح GGT را در بیماریهای کبدی خاصی کاهش می‌دهد.
منیزیم: ۶ هفته مصرف مکمل منیزیم، سطح GGT را در یک گروه از الکلی‌های مزمن کاهش داد.
مکمل گلوتاتیون: مصرف مکمل گلوتاتیون و سایر موادی که میزان گلوتاتیون را افزایش می‌دهند همانند ان استیل سیستئین، سلنیوم، آلفا لیپوئیک اسید (ALA) و متیونین ممکن است مقدار GGT را کاهش دهد. معمولا میزان GGT با افزایش گلوتاتیون، کاهش می‌یابد. متاسفانه شواهد کمی برای حمایت از اینکه این مکملف کاهش دهنده GGT است، وجود دارد.
⇐چه عواملی باعث تداخل و ایجاد نتایج کاذب در انجام تست می‌شود؟
- عدم رعایت شرایط قبل از انجام آزمایش
- عدم رعایت نحوه نمونه گیری صحیح
منابع:vahidlab.ir-redmag.ir
توجه:این مطلب به صورت بسیار ساده و صرفا جهت اطلاعات عمومی به اشتراک گذاشته شده و به هیچ عنوان جایگزین نظر پزشک نمیشود.حتما جهت درمان با پزشک متخصص مشورت شود.
پاسخ دهید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.