آزمایش فسفر
⇐معرفی تست فسفر:
فسفر در بدن به شکل فسفات وجود دارد. سطح فسفات توسط سوخت و ساز کلسیم، هورمون پاراتیروئید، دفع کلیوی و تا حدی هم جذب روده ای تعیین می شود. همواره باید در نظر داشت که یک رابطه معکوس بین فسفر سرم و کلسیم وجود دارند به گونه ای که افزایش یکی سبب کاهش دیگری شده و بالعکس. هورمون پاراتیروئید جذب کلیوی فسفات را کاهش داده و در مقابل ویتامین D تا اندازه کمی باعث جذب روده ای فسفات می گردد.
⇐هدف از انجام تست چیست؟
⇐این تست چه زمانی درخواست می‌شود؟
از طریق آزمایش فسفر در ادرار می‌توان به مقدار فسفات موجود در نمونه ادرار پی برد. معمولا نمونه ادرار مورد استفاده برای این آزمایش در یک بازه زمانی ۲۴ ساعته جمع‌آوری می‌شود. از آنجایی که فسفات یک الکترولیت است و به کنترل مایعات و تعادل اسیدها و بازها (تعادل pH) در بدن کمک می‌کند از این‌رو، هرگونه تغییر در سطح آن می‌تواند با علائم و عوارض متعددی همراه شود.
علائم مشکلات کلیوی مثل سنگ کلیه
* اختلال در تعادل الکترولیت‌ها و تغییر سطح اسید و باز (pH)
* گزارش نتایج غیرطبیعی در آزمایش کلسیم
⇐تست‌های آزمایشگاهی مکمل این آزمایش کدامند؟
- آزمایش Calcium
- آزمایش Alkaline یا همان آزمایش ALP که عملکرد کبد را ارزیابی می‌کند.
- آزمایش Vitamin D3
- آزمایش Mg
- آزمایش PTH. این تست در کنار آزمایش کلسیم، سطح این ماده معدنی در بدن را ارزیابی می‌کند.
⇐چه نوع نمونه‌ای برای این تست درخواست می‌شود؟
خون تام وریدی- انواع مایعات بیولوژیک بدن – ادرار 24 ساعته بیمار
⇐مراجعه کننده قبل از انجام آزمایش باید چه شرایطی را رعایت کند؟
- برای انجام این آزمایش توصیه می‌شود که ناشتا باشید.
⇐افزایش میزان فسفر در شرایط زیر مشاهده می‌شود:
⇐کاهش میزان فسفر در شرایط زیر مشاهده می‌شود:
سوء تغذیه: گرسنگی طولانی مدت و یا بی اشتهایی عصبی می‌تواند ذخایر فسفر بدن را به مرور زمان کاهش دهد. هیپوفسفاتمی حاد به‌ویژه در بیماران مبتلا به سندرم تغذیه مجدد شایع است.
پرکاری پاراتیروئید: غده پاراتیروئید که در پشت غده تیروئید قرار دارد در تنظیم و دفع فسفر مازاد اهمیت ویژه‌ای دارد. پرکاری این غده باعث می‌شود که بدن بیش از حد معمول فسفر را از طریق ادرار دفع کند.
مشکلات هورمونی: بیماری‌هایی مانند سندرم کوشینگ یا کم‌کاری تیروئید نیز باعث دفع بیشتر فسفر از بدن می‌شوند.
کمبود ویتامین D: کمبود این ویتامین بر توانایی استخوان‌ها در جذب مواد معدنی از جمله فسفر تاثیر منفی می‌گذارد و باعث بالا رفتن کاذب فسفر خون و متعاقبا دفع فسفر مورد نیاز بدن می‌شود.
اختلالات الکترولیت‌ها: اختلالاتی مانند کمبود منیزیم و کمبود کلسیم بر توانایی بدن در تولید و جذب الکترولیت‌ها تأثیر دارند و حاصل آن به‌وجود آمدن مشکل هیپوفسفاتمی حاد یا کمبود شدید فسفر است.
مصرف دیورتیک‌ها و آنتی‌اسیدها: استفاده طولانی مدت از داروهای مدر (ادرار آور) و آنتی‌اسیدها (داروهای زخم معده) می‌تواند به طور چشمگیری بر توانایی کلیه در بازجذب فسفر تأثیر منفی بگذارند.
⇐علائم افزایش فسفر چیست؟
- اختلال عملکرد غدد داخلی
- بیماری‌های کلیوی
- افزایش سطح ویتامین دی
- کاهش سطح منیزیم در بدن
- بیماری های کبدی
- افزایش سطح کلسیم در بدن
- سوختگی
- سوء تغذیه
⇐علائم کاهش فسفر چیست؟
کمبود انرژی
ضعف و بی‌حالی
خستگی
تندخویی
بی حوصلگی
نرمی استخوان
⇐رژیم غذایی مناسب برای فسفرکافی بدن چیست؟
- بهترین راه برای محدود کردن فسفر در رژیم غذایی کم کردن مصرف غذاهایی است که فسفر زیادی دارند. این غذاها عبارتند از:
● غذاهای فست فود، غذاهای آماده، و غذاهای فرآوری شده که ممکن است حاوی مواد افزودنی فسفردار باشند.
● نوشیدنی هایی که حاوی فسفر هستند ( در لیست مواد تشکیل دهنده آن ها حروف “phos” را جست و جو کنید).
در زیر لیستی جزئی از مواد غذایی که غنی از فسفر و لیستی از مواد غذایی که فسفر کمی دارند وجود دارد که به شما کمک می کنند تا جایگزین هایی را برای موادغذایی حاوی فسفر زیاد شناسایی کنید. اگرچه ممکن است یک غذا یا نوشیدنی فسفر کمی داشته باشد، اما باید به میزان آن دقت کنید و مقدار مصرف آن را محدود کنید.
غذاهای غنی از فسفر :
شیر،پودینگ، ماست، شیرسویا، فرآورده های خامه ای غیرلبنی و شیربرنج غنی شده
پنیرهای سخت، ریکوتا
بستنی یا ماست یخ زده، میوه یخ زده
سوپ های پخته شده با موادغذایی دارای فسفر بالا (مثل شیر، نخود، لوبیا، عدس)
دانه های کامل شامل نان های دانه کامل، کراکرها، غلات، برنج و پاستا
نان های سریع پخته شده، بیسکوییت ها، نان ذرت، مافین ها، پنکیک ها، وافل
انواع نخود، انواع لوبیا، یا عدس
گوشت های فرآوری شده، مثل کالباس خشک ، هات داگ و گوشت مرغ یا غذاهای دریایی حاوی فسفر
اردک ماهی، زغال ماهی یا ساردین
آجیل و دانه ها
کره بادام زمینی و دیگر کره های گرفته شده از آجیل
شکلات از جمله نوشیدنی های شکلاتی
سوداهای با طعم نوشابه و فلفل، برخی از انواع آب طعم دار، برخی از ترکیبات نوشیدنی (حاوی فسفر)
غذاهای کم فسفر :
شیربرنج غنی نشده
پنیرهای معمولی یا پنیر خامه ای کم چرب
سوپ های پخته شده با موادغذایی کم فسفر (آبگوشت یا غذاهای آب دار پخته شده با دیگر مواد غذایی کم فسفر)
نان، نان های شیرینی، مافین های انگلیسی(کم فسفر)
گوشت های گاو و مرغ طبیعی
ماهی قزل آلا
نخود فرنگی، لوبیا سبز
پاپ کورن یا چوب شور
مربا، ژله یا عسل
آبنبات، میوه های خشک یا پاستیل
آب جو زنجبیلی، آب ساده یا برخی ترکیبات نوشیدنی (بدون فسفر)
⇐چه عواملی باعث تداخل و ایجاد نتایج کاذب در انجام تست می‌شود؟
افزایش مصرف ویتامین D، مصرف بیش از حد کربوهیدارت و داروهایی مانند تیازیدها و فوروزماید، متی سیلین و استروئید ها سبب افزایش سطوح فسفر خون می شوند. از سوی دیگر، داروهای بیهوشی، استروژن ها، آلبوترول ها، انسولین، آنتی اسیدها و قرص های ضد بارداری سبب کاهش سطوح فسفر خون می شوند.
منابع:homeca.ir-salamdc.ir
توجه:این مطلب به صورت بسیار ساده و صرفا جهت اطلاعات عمومی به اشتراک گذاشته شده و به هیچ عنوان جایگزین نظر پزشک نمیشود.حتما جهت درمان با پزشک متخصص مشورت شود.
پاسخ دهید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.